Basit Faiz Bileşik Faiz Karşılaştırması

Bir bankaya 1.000 TL’nizi %10 faiz oranı ile yatırdığınızı düşünelim. Bir yılın sonunda 1.000 TL’nin %10’u olan 100 TL faiz geliri ile birlikte 1.100 TL’ye sahip olacaksınızdır. Paranız ikinci yılın sonunda 1.100 TL’nin %10’u olan 110 TL faiz geliri ile birlikte 1.210 TL olacak. Üçüncü yılın sonunda ise 1.331 TL’ye sahip olacaksınız. Aşağıda yer alan tabloda basit ve bileşik faiz yöntemi ile 1.000 TL’nin %10 faiz oranı ile 3 yılda kaç liraya ulaşacağı hesaplanmıştır.

	Basit Faiz	Bileşik Faiz
Anapara	1.000 TL	1.000 TL
Faiz Oranı	%10	%10
1. Yılın Faizi	100 TL	100 TL
1. Yılsonunda Toplam Paranız	1.100 TL	1.100 TL
2. Yılın Faizi	100 TL	110 TL
2. Yılsonunda Toplam Paranız	1.200 TL	1.210 TL
3. Yılın Faizi	100 TL	121 TL
3. Yılsonunda Toplam Paranız	1.300 TL	1.331 TL

 

Birinci yıl 100 TL faiz geliri elde edilir iken, ikinci yıl 110 TL faiz geliri elde edilmiştir. İkinci yıl fazladan elde edilen 10 TL’lik faiz bir önceki yılın faizinin faizidir. Üçüncü yılda elde edilen 21 TL için de bu durum geçerlidir. Bu faiz hesaplama yöntemine bileşik faiz adı verilmektedir. Bileşik faiz yöntemi faizinde de faizinin hesaplandığı yöntem olarak tanımlanabilir.

Basit faiz yönteminde ise anapara her zaman sabittir. Örneğimiz için düşünürsek faiz her yıl 1.000 TL üzerinden hesaplanacak ve her yıl için 100 TL faiz ortaya çıkacaktır. Böylece 3. Yılın sonunda toplam paramız 1.300 TL olacaktır. Bileşik faiz yönteminde ise toplam paramız 1.331 TL olmaktadır. Buradaki 300 TL anaparanız faizi iken 31 lira önceki yıllarda elde edilen faizlerin faizidir. İlk etapta bu fark çok gözükmeyebilir. Ancak faiz oranı yükseldikçe ve yıl sayısı arttıkça bu fark açılmaktadır. Aşağıda yer alan tablo ve grafikte bu senaryo 30 yıla çıkarılmıştır. Basit faiz yöntemi ile 1.000 TL 30 yılın sonunda 4.000 TL olurken bileşik faiz ile 17.449 TL’ye çıkmaktadır. Grafikten de açık bir şekilde görüleceği üzere bileşik faizin etkisi her geçen yıl daha belirgin hale gelmektedir.

	Basit Faiz		Bileşik Faiz
Yıllar	Faiz Tutarı	Yılsonunda Toplam Para	Faiz Tutarı	Yılsonunda Toplam Para
1	100	1.100	100	1.100
2	100	1.200	110	1.210
3	100	1.300	121	1.331
4	100	1.400	133	1.464
5	100	1.500	146	1.611
…..	…..	…..	…..	…..
…..	…..	…..	…..	…..
…..	…..	…..	…..	…..
26	100	3.600	1.083	11.918
27	100	3.700	1.192	13.110
28	100	3.800	1.311	14.421
29	100	3.900	1.442	15.863
30	100	4.000	1.586	17.449

Bir bankada vadeli mevduat hesabı açar yılsonlarında veya dönem sonlarında faizi veya anaparanızın bir kısmını çekmez hesabınızı yeniletirseniz ki paranızı çekmezseniz otomatikman bu işlem gerçekleşebilir, bileşik faiz imkânından faydalanacaksınızdır. Burada bileşik faizden daha fazla yararlanmak için 6 aylık, 3 aylık veya 1 aylık vadelerde hesap açmak aklınıza gelebilir. Ancak daha kısa vadelerde bankaların size daha düşük faiz oranı sunduğunu ve vergi oranlarının da daha yüksek olabildiğini dikkate almanız gerekir. Hangi vade tercihinde bulunursanız bulunun bileşik faizin bu etkisinden yararlanmak için bir an önce tasarrufta bulunmalı ve uzun yıllar sabretmeyi başarmalısınız. Katılım bankalarını tercih etmeniz halinde de bileşik getiri hesabının bu etkisinden benzer şekilde faydalanabilirsiniz.